Czeski Krumlow

- Lokalizacja: 25 km na południowy zachód od Czeskich Budziejowic, Południowe Czechy

- Położenie: 520 m n.p.m.

- Wpis na listę: 1992 r.

-Rodzaj: zabytkowe centrum miasta

Meandrująca rzeka Wełtawa wraz z dopływem Polečnice tworzą unikalny krajobraz, w którym położone jest średniowieczne centrum Krumlova. Nad okolicą dominuje zamek Český Krumlov ze słynnym Mostem Płaszczowym, drugim co do wielkości kompleksem zamkowym w Republice Czeskiej. Należy do niego barokowy park zamkowy z ujeżdżalnią, pałacyk letni Bellaire ze skośnym amfiteatrem. Atmosferą dawnych czasów oddychają też ulice wokół placu Svornosti i gotyckiego kościoła sv. Víta

Holaszowice

- Lokalizacja: 15 km na zachód od Czeskich Budziejowic, Południowe Czechy

- Położenie: 505 m n.p.m.

- Wpis na listę: 1998 r.

-Rodzaj: wiejski rezerwat zabytkowy

Prosta architektura malowniczych domów stojących wzdłuż wiejskiego placu, pośrodku staw rybny, tworzą piękno tego miejsca. Jeśli interesuje cię, jak wygląda typowy wiejski barok i architektura chłopska, mała wieś Holaszowice jest tego dobrym przykładem. Ten styl ludowej architektury z XIX w. łączy ozdobne elementy baroku, klasycyzmu i neoromanizmu. W zabytkowej części, w której żyje ok. 140 stałych obywateli, znajdują się 24 chronione zabytkowe gospodarstwa, w tym stary rodzinny Selský dvůr ze stałą ekspozycją.

Kladruby nad Łabą

- Lokalizacja: 40 km na zachód od Pardubic, Wschodnie Czechy

- Położenie: 206 m n.p.m.

- Wpis na listę: 2019 r.

-Rodzaj: krajobraz kulturowy

Państwowa Stadnina Kladruby nad Łabą jest stacją hodowlaną tak zwanych białych koni starokladrubskich, czeskiej rasy przeznaczonej na odświętne okazje na dworze królewskim. Hodowla koni w Kladrubach ma długoletnią tradycję, zapoczątkowaną przez ród szlachecki Pernsteinów w XV w. Maksymilian II zbudował pierwszą stadninę koni, a jego syn Rudolf II nadał jej status stadniny dworu cesarskiego. Obszar hodowlany, który obejmuje również zamek, kościół i miejscowość Josefův dvůr, tworzy harmonijną całość w stylu empirowym.

Sanktuarium pielgrzymkowe św. Jana Nepomucena (Zelená Hora)

- Lokalizacja: 40 km na zachód od Igławy, Kraj Wysoczyna

- Położenie: 600 m n.p.m.

- Wpis na listę: 1994 r.

-Rodzaj: zabytkowy budynek

Wyjątkowy kształt geometryczny gwiazdy muru zewnętrznego oraz minimalizm bryły kościoła tworzą piękno tego miejsca. Potęguje to duchowość sanktuarium w Zdziaru nad Sazawą. Miejsce kultu na Zelenej Horze zaprojektował w latach 1719-1722 barokowy architekt Jan Blažej Santini-Aichel. Sanktuarium pielgrzymkowe św. Jana Nepomucena w stylu barokowego gotyku zostało wybudowane ku czci tego patrona. Jednocześnie zachwyca wyrafinowaniem, czystą linią i symboliką. W pobliżu znajduje się dawny Klasztor Cystersów Studnia Najświętszej Marii Panny, zamek Žďár i kamienny barokowy most na potoku Stržský potok.

Kromierzyż

- Lokalizacja: 25 km na zachód od Zlina, Morawy Środkowe

- Położenie: 330 m n.p.m.

- Wpis na listę: 1998 r.

-Rodzaj: pałac i ogrody

Czy to Ateny na Hanie? Zapraszamy do Kromierzyża, którego chlubą jest ogród przypałacowy. Wczesnobarokowy pałac arcybiskupi nad rzeką Moravą ukrywa np. pokój carski, bibliotekę, galerię obrazów lub rokokową Salę Sejmową.

Region górniczy w Górach Krusznych

- Lokalizacja: 20 km na północ od Karlowych Warów, Czechy północno-zachodnie

- Położenie: 1000 m n.p.m.

- Wpis na listę: 2019 r.

-Rodzaj: krajobraz kulturowy

Krajobraz Gór Krusznych tworzą przemysłowe miasta, szyby górnicze, fabryki i inne pozostałości infrastruktury górniczej po obu stronach granicy. Na pograniczu Saksonii i Czech leżą Góry Kruszne (po niemiecku Erzgebirge), region górniczy z 22 obszarami (większość leży w Saksonii). Po czeskiej stronie są to Czerwona Wieża Śmierci (Rudá věž smrti) w Vykmanovie oraz osady górnicze Abertamy – Horní Blatná – Boží Dar, Háj – Kovářská – Mědník, Jáchymov i Krupka. Długoletnia tradycja wydobycia węgla i rudy żelaza umożliwiła rozwój wynalazków, innowacji i technologii.

Kutná hora

- Lokalizacja: 60 km na wschód od Pragi, Czechy Środkowe

- Położenie: 265 m n.p.m.

- Wpis na listę: 1995 r.

-Rodzaj: zabytkowe centrum miasta

W dawnych czasach było to najbogatsze miasto w Królestwie Czech, które swoją potęgą konkurowało nawet z Pragą - wydobywano tu srebro i bito praskie grosze. Dziś zachwyca zwiedzających swoim dobrym stanem, potęgą i liczbą pamiątek. Spośród nich najbardziej wynika późnogotycki Kościół Świętej Barbary, mennica i zamek Vlašský dvůr lub Klasztor Zakonu Św. Worszyły. W dzielnicy Sedlec znajduje się pięcionawowa Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Jana Chrzciciela oraz kościół cmentarny Wszystkich Świętych z kaplicą czaszek.

Zespół pałacowy Lednice - Valtice

- Lokalizacja: 50 km na południe od Brna, Morawy Południowe

- Położenie: 200 m n.p.m.

- Wpis na listę: 1996 r.

-Rodzaj: obszar krajobrazowy

Jezioro, obelisk, starożytna świątynia i w niewielkiej odległości okazała kolumnada. Wyjątkowe miejsce dla romantyków. W samym centrum rozpościerają się przepiękne pałace Lednice i Valtice. W XVIII i XIX wieku ród Liechtensteinów kazał przekształcić okolice w park przyrody o powierzchni prawie 300 km2. Obejmuje lasy łęgowe, stawy, a przede wszystkim wiele różnorodnych, mniejszych budowli, takich jak Świątynia Apolla i Diany, Minaret, Zamek Janův hrad, akwedukt lub kaplica św. Huberta.

Litomyśl

- Lokalizacja: 50 km na południowy wschód od Pardubic,, Czechy Wschodnie

- Położenie: 200 m n.p.m.

- Wpis na listę: 1999 r.

-Rodzaj: zamek

Unikalny renesansowy zamek, zbudowany w XVI wieku przez ród Pernsteinów, przedstawia adaptację włoskiego pałacu w czeskich warunkach.

Do jego godnych uwagi elementów należy również klasycystyczny teatr, rodzinne mieszkanie kompozytora Bedřicha Smetany i piękny ogród. Nie należy ominąć również centrum historycznego z szeregiem wspaniałych kościołów, placów i ulic.

Kolumna Trójcy Świętej w Ołomuńcu

- Lokalizacja: Horní náměstí, Olomouc, Środkowe Morawy

- Położenie: 219 m n.p.m.

- Wpis na listę: 2000 r.

-Rodzaj: zabytek

Czy chodzi o zwykłą kolumnę morową? Już na pierwszy rzut oka widać, że nie. W rzeczywistości jest to arcydzieło środkowoeuropejskiego baroku i powinniśmy go nazwać monumentem. Kolumna Trójcy Świętej w Ołomuńcu, w której znajdują się liczne rzeźby, płaskorzeźby oraz kaplica, została zbudowana przez miejscowych artystów i rzemieślników w latach 1716-1754. Powstała na chwałę kościoła, wiary i Boga jako wyraz wdzięczności za zakończenie zarazy morowej z lat 1714-1716. Wysokość kolumny to 35 metrów. Jest to najwyższa rzeźba grupowa na terenach Republiki Czeskiej.

Praga i park zamkowy Průhonice

- Lokalizacja: na południe od zbiegu Łaby i Wełtawy, Czechy Środkowe

- Położenie: 200 m n.p.m.

- Wpis na listę: 1992 r.

-Rodzaj: zabytkowe centrum miasta

Serce Europy, perła miast, złote miasto o stu wieżach – tak jest nazywana Praga, królowa Czech. W rzeczywistości posiada setki wież, a także nieskończoną liczbę kościołów, pałaców, kamienic i innych zabytków. Jej piękne, antyczne centrum z Zamkiem Praskim, Mostem Karola, Staromiejskim zegarem astronomicznym, Teatrem Narodowym i Starym Cmentarzem Żydowskim było pierwszym zabytkiem na czeskiej liście zabytków UNESCO. W 2010 roku zapisano tam również park zamkowy Průhonice na południowo-wschodnich obrzeżach miasta.

Telcz

- Lokalizacja: 40 km na południe od Igławy, Kraj Wysoczyna

- Położenie: 520 m n.p.m.

- Wpis na listę: 1992 r.

-Rodzaj: zabytkowe centrum miasta

Miasto jak malowane - Telcz czerpie korzyści ze swojego niezwykłego położenia nad trzema stawami, malowniczej architektury i delikatnego połączenia części historycznych z nowoczesnymi. Nad miastem góruje renesansowy zamek Telcz z Galerią Obrazów Jana Zrzavého i arkadową kolumnadą w ogrodzie zamkowym. Znajduje się tu plac "náměstí Zachariáše z Hradce" z unikalnie zachowanymi domami mieszczańskimi, murami, dwiema bramami i kościołem św. Ducha z wieżą widokową. Na południowym krańcu staromiejskiego stawu leży przedmieście Staré Město z Kościołem Matki Boskiej.

Třebíč

- Lokalizacja: 30 km na południe od Igławy, Kraj Wysoczyna

- Położenie: 405 m n.p.m.

- Wpis na listę: 2003 r.

-Rodzaj: zabytkowe centrum miasta

Wąskie uliczki, kamienne schody i tajemnicze zakamarki sprawiają, że Třebíč jest miastem jakby wyciętym z dawnych czasów. Największą uwagę przyciąga dzielnica żydowska z ratuszem, szkołą, przytułkiem i dwoma synagogami. Jeśli dodamy do tego pierwotny cmentarz żydowski z 1631 r. w miejscowości Týnské Údolí ze starą salą obrzędową, jasne jest, dlaczego jest to jedyna lokalizacja żydowska na liście UNESCO poza granicami Izraela. Warta uwagi jest również Bazylika św. Prokopa z kryptą, która stoi na miejscu starożytnego klasztoru benedyktynów. Na tym miejscu zbudowano również zamek Třebíč, który został wpisany na listę zabytków UNESCO w 2018 roku.

Willa Tugendhatów

- Lokalizacja: 3 km na północ od głównego dworca kolejowego, Brno, Morawy Południowe

- Położenie: 232 m n.p.m.

- Wpis na listę: 2001 r.

-Rodzaj: architektura

Na pierwszy rzut oka to trochę futurystyczny, miniaturowy dom mieszkalny w białym designie. Ten wspaniały budynek wyrósł w brneńskiej części Černá Pole prawie sto lat temu. Willa Tugendhatów została zbudowana w latach 1929-1930 według projektu niemieckiego architekta Ludwiga Miesa van der Rohe. Elegancko zaprojektowany, trzypiętrowy budynek z dużym ogrodem stanowi niezwykły przykład stylu funkcjonalistycznego, kontrastującego z kryzysem mieszkaniowym międzywojennej metropolii morawskiej.

Niematerialne dziedzictwo kulturowe

Częścią Czeskiego Dziedzictwa UNESCO jest również niematerialne dziedzictwo: wydarzenia kulturalne, procesy produkcyjne, ​​wiejskie festyny i ciekawe tradycje. Jednym z pierwszych był słowacki męski taniec rekrutów Verbuňk (2005). Pięć lat później podobny zaszczyt spotkał mięsopustny korowód z maskami w regionie Hlinec i sokolnictwo. W 2011 roku na listę UNESCO został wpisany, tzw. Pochód królów. Do najnowszego niematerialnego dziedzictwa UNESCO należy lalkarstwo (2016, razem ze Słowacją), technologia tkaniny drukowanej nazwanej modrodruk oraz tradycyjna karkonoska produkcja szklanych ozdób świątecznych (2020).